Kulüpler, 31.3.2005 tarihli ve 25772 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Dernekler Yönetmeliğinde belirtilen gerçek ve tüzel kişiler tarafından kurulabilir. Öncelikle ilgili Dernekler Yönetmeliği kapsamında bir dernek oluşturmak gereklidir. Bu iş için koşullar ve işlemler yönetmelikte gösterilmiştir.
Dernek oluşumu
Kazanç paylaşma dışında, yasalarla yasaklanmamış belirli ve ortak bir amacı gerçekleştirmek üzere, en az yedi gerçek veya tüzel kişinin bir araya gelmesi ile başlayan serüvende atılacak adımlar şöyle sıralanabilir:
1. Dernek Kuruluş Bildirimi - 2 adet- (Dernekler Yönetmeliğin ekinde bulunmaktadır.)
2. Dernek tüzüğünü
3. Gerekli belgeleri
…yerleşim yerinin bulunduğu yerin en büyük mülki amirine verdikleri anda tüzel kişilik kazanırlar.
Gerekli belgeler nelerdir?
1. Kurucular tarafından her sayfası imzalanmış üç adet dernek tüzüğü
2. Kurucuların nüfus cüzdan fotokopisi
3. Dernek kurucuları arasında tüzel kişiliklerin bulunması halinde; bu tüzel kişilerin unvanı, yerleşim yeri ve kuruluş belgesi ile tüzel kişiliklerin organları tarafından yetkilendirilen gerçek kişi de belirtilmek kaydıyla bu konuda alınmış kararın fotokopisi
4. Kurucular arasında yabancı dernek veya dernek ve vakıf dışında kar amacı gütmeyen kuruluşlar bulunması halinde, bu tüzel kişilerin dernek kurucusu olabileceğini gösteren İçişleri Bakanlığınca verilmiş izin belgesi,
5. Kurucular arasında yabancı uyruklular varsa, bunların Türkiye’de yerleşme hakkına sahip olduklarını gösterir belgelerin fotokopileri
6. Yazışma ve tebligatı almaya yetkili kişi veya kişilerin adı, soyadı, yerleşim yerlerini ve imzalarını belirten liste
7. Büyükşehir belediyesi sınırları içinde kalan ilçeler hariç diğer ilçelerdeki dernek kuruluş işlemlerinde istenen belgeler birer arttırılarak verilir.
Dernek kuruluş bildirimi ve belgelerin doğruluğu ile dernek tüzüğü, en büyük mülki amir tarafından altmış gün içinde dosya üzerinden incelenir. Kuruluş bildiriminde, tüzükte ve belgelerde yasaya aykırılık veya eksiklik bulunmaz ya da bu aykırılık veya eksiklik belirli sürede giderilmiş bulunursa; durum derhal derneğe yazıyla bildirilir ve dernek, dernekler kütüğüne kaydedilir.
Kulüp oluşumu
Derneklerden başvurmaları halinde 3 türlü oluşum sağlanır:
1. Spor faaliyetine yönelik olanlar spor kulübü
2. Boş zamanları değerlendirme faaliyetine yönelik olanlar gençlik kulübü
3. Spor ve Boş zaman değerlendirmeye yönelik olarak iki etkinliği de birlikte amaçlayanlar gençlik ve spor kulübü
statüsünü kazanırlar
Nereye başvurulacak, hangi belgeler gerekli?
Bulunulan ilin Gençlik ve Spor İl Müdürlüklerine başvurulmalıdır.
Gerekli belgeler: (Ayrı ayrı iki dosya halinde sunulacaktır.)
1. Derneğin; gençlik, spor veya gençlik ve spor kulübü olarak tescil edilmesi için tüzüğün tasdikli örneği
2. Seçilen kulüp renkleri ve ayırıcı işareti hakkında valilikten alınan izin yazısı
3. Tescil işlemi atıcılık, avcılık ve halk oyunları dallarında yapılıyor ise, bulunduğu yerin emniyet müdürlüğünden kulüp merkezinde bulundurulmasına izin verilen silahların özelliklerini ve miktarlarını belirten izin yazısı,
4. Kulüp, kamu kurum ve kuruluşları veya eğitim kurumları bünyesinde kuruluyor ise, ilgili kurum veya kuruluşun vereceği izin yazısı,
5. Taahhütname (Sporla İlgili Spor Kulüpleri Tescil Taahhütnamesi Ek-1, gençlikle ilgili Gençlik Kulüpleri Tescil Taahhütnamesi Ek2 - Gençlik ve Spor Kulüpleri Yönetmeliği ekinde bulunmaktadır.)
6. Sporla ilgili tescil işlemlerinde taahhüt edilen spor dallarında görevlendirilecek antrenörler için ikinci kademe, ihtisas kulüpleri için üçüncü kademe antrenör belgesinin, gençlikle ilgili tescil işlemlerinde ise taahhüt edilen gençlik faaliyeti türlerinde görevlendirecek gençlik liderleri ve eğitmenler için Genel Müdürlükçe veya diğer yetkili kurumlarca verilmiş belgelerin aslı veya noter tasdikli sureti
7. Kulübün taahhüt ettiği gençlik faaliyeti türü veya spor dalında çalışmaların yürütüleceği tesis hakkında bilgi.
8. Mevcut üye listesi
Kulüpler, gençlik faaliyetleri ve spor faaliyetleri için ayrı ayrı tescil edilir. Sporla ilgili tescil için il müdürlüklerine başvuran kulüplerin dosyalarını incelemek üzere spor şube müdürü, sicil lisans şefi, ilgili spor dalı temsilcisi ve Amatör Spor Kulüpleri Federasyonundan istenecek bir yetkilinin, gençlikle ilgili tescil için başvuran kulüplerin dosyalarını incelemek üzere ise gençlik merkezi müdürü, sicil lisans şefi ve bir gençlik merkezi danışma kurulu üyesinin bulunduğu komisyon oluşturulur.
Tescil işlemi tamamlandıktan sonra, il müdürlüğü dosyalardaki belgeleri tasdik ederek birini kulübe verir ve diğerini ilde saklar. İl müdürlüğü tescil edilen kulüple ilgili olarak üç adet bilgi formu düzenleyerek birini ilde saklar, birini kulübe, diğerini ise Genel Müdürlüğün ilgili birimine gönderir. Tescil işlemi yapılan kulüple ilgili bilgiler mülki idare amirliğine bildirilir.